پلی‌یورتان چیست؟
پلی‌یورتان (Polyurethane) یکی از پرکاربردترین و انعطاف‌پذیرترین پلیمرهای مصنوعی است که در صنایع مختلف، به‌ویژه در حوزه دکوراسیون داخلی و ابزارهای پیش‌ساخته، جایگاه ویژه‌ای دارد. این ماده که از واکنش ایزوسیانات و پلی‌ال تولید می‌شود، با داشتن ساختار متنوع، به اشکال فوم، جامد، الاستومر و ترموپلاستیک در بازار عرضه می‌شود. در سال‌های اخیر، کاربردهای پلی‌یورتان در صنعت ساختمان و طراحی داخلی به‌شدت افزایش یافته است.
ترکیب شیمیایی و ساختار فنی
پلی‌یورتان حاصل واکنش شیمیایی دو ماده پایه‌ای است:
- پلی‌ال‌ها (Polyols)
- ایزوسیانات‌ها (Isocyanates)
ترکیب این دو در حضور کاتالیزور و افزودنی‌هایی مانند آنتی‌اکسیدان‌ها، پُرکننده‌ها و مواد افزودنی ضد اشتعال، پلی‌مری مقاوم و پایدار را ایجاد می‌کند. این ترکیب بسته به نسبت مواد اولیه، نوع افزودنی‌ها و شرایط پخت، به اشکال مختلفی درمی‌آید که برای کاربردهای متنوعی مناسب است.
انواع پلی‌یورتان
پلی‌یورتان‌ها به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- فوم سخت (Rigid Foam): در ابزارهای دکوراتیو، پانل‌های ساختمانی، عایق‌ها و قالب‌های تزئینی کاربرد دارد.
- فوم نرم (Flexible Foam): در مبلمان، تشک‌ها و صندلی‌های خودرویی استفاده می‌شود.
- ترموپلاستیک پلی‌یورتان (TPU): در کفش، کابل، لوازم پزشکی و ابزارهای مقاوم به سایش.
- پوشش‌ها و درزگیرها: برای محافظت از سطوح، آب‌بندی و ایجاد پوشش‌های صنعتی کاربرد دارند.
مزایای پلی‌یورتان در طراحی داخلی
در مقایسه با متریال‌های سنتی مانند گچ، چوب یا MDF، پلی‌یورتان ویژگی‌هایی دارد که آن را برای ابزارآلات تزئینی و عناصر دکوراتیو ایده‌آل می‌کند:
- سبک وزن بودن: وزن پلی‌یورتان تا ۷ برابر کمتر از گچ است که نصب آن را بسیار ساده و سریع می‌کند.
- نصب آسان: تنها با چسب‌های مخصوص یا میخ‌های ظریف قابل اجرا است و نیاز به عملیات بنایی ندارد.
- مقاومت در برابر رطوبت: برخلاف گچ و MDF، پلی‌یورتان در برابر رطوبت و کپک مقاوم است.
- طول عمر بالا: در برابر ضربه، ترک، تغییر رنگ و حشرات مقاوم است.
- رنگ‌پذیری بالا: به راحتی با رنگ‌های ساختمانی و تکنیک‌های پتینه قابل رنگ‌آمیزی است.
- تنوع در طرح: از سبک‌های کلاسیک گرفته تا مدرن و مینیمال، قالب‌های بسیار متنوعی برای آن طراحی شده است.
کاربردهای پلی‌یورتان در ابزارهای دکوراتیو
پلی‌یورتان به دلیل قابلیت قالب‌گیری بالا، در ساخت انواع ابزارهای دکوراتیو مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- گلویی سقف (Cornice): مناسب برای ایجاد مرز بین سقف و دیوار، با قابلیت اجرای نورمخفی.
- قاب‌بندی دیوار (Wall Molding): برای تزئین دیوارها، قاب کردن تابلو یا ایجاد بافت در فضاهای ساده.
- قرنیز (Baseboard): محافظت از قسمت پایین دیوار در برابر ضربه و رطوبت.
- ستون و سرستون دکوراتیو: مناسب برای فضاهای کلاسیک و نئوکلاسیک با قابلیت نصب سریع.
- ابزار گل‌گوشه: برای تزئین کنج قاب‌ها یا سقف‌های گچبری‌شده.
مقایسه پلی‌یورتان با سایر متریال‌ها
ویژگی | گچ | چوب | MDF | پلی‌یورتان |
وزن | سنگین | متوسط | متوسط | بسیار سبک |
مقاومت در برابر رطوبت | بسیار پایین | پایین | متوسط | بالا |
دوام | شکننده | قابل قبول | متوسط | بسیار بالا |
قابلیت رنگ‌پذیری | بالا | بالا | بالا | بالا |
نصب آسان | نیاز به استادکار | نیاز به ابزارآلات | نیاز به مهارت | بسیار ساده |
هزینه نگهداری | زیاد | متوسط | متوسط | بسیار کم |
نحوه نصب ابزار پلی‌یورتان
۱. آماده‌سازی سطح: تمیز و خشک بودن سطح دیوار یا سقف الزامی است.
۲. برش ابزار: با اره دستی یا برقی قابل برش است.
۳. چسب‌کاری: استفاده از چسب پلی‌یورتان یا چسب مخصوص ابزارهای دکوراتیو.
۴. نصب و تراز کردن: ابزار در جای مناسب قرار می‌گیرد و با میخ یا چسب فیکس می‌شود.
۵. درزگیری و رنگ: با بتونه یا خمیر مخصوص درزگیری شده و سپس رنگ‌آمیزی می‌گردد.
نگهداری ابزار پلی‌یورتان
ابزارهای دکوراتیو ساخته شده از پلی‌یورتان نیاز به نگهداری خاصی ندارند. کافی است هر چند وقت یک‌بار گردگیری شوند. در صورت آسیب دیدن، به‌راحتی قابل تعویض هستند. رنگ آنها نیز در صورت نیاز قابل تجدید است.
معایب پلی‌یورتان
اگرچه پلی‌یورتان مزایای زیادی دارد، اما محدودیت‌هایی نیز وجود دارد:
- محدودیت در طرح‌های خاص سفارشی (برخی طرح‌ها باید از پیش قالب‌گیری شوند).
- حساسیت به حرارت بسیار بالا (دمای بالای ۱۰۰ درجه ممکن است فرم آن را تغییر دهد).
- نیاز به دقت در نصب (نصب غیراصولی باعث باز شدن درزها می‌شود).
جمع‌بندی نهایی
پلی‌یورتان با ویژگی‌هایی چون سبک بودن، مقاوم بودن، زیبایی بصری و سهولت نصب، یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای اجرای ابزار دکوراتیو در پروژه‌های ساختمانی است. این ماده با ایجاد ظاهری لوکس و امکان اجرای سریع، نیاز معماران، طراحان داخلی و سازندگان را به‌خوبی پاسخ می‌دهد.
درنیکا دکور به‌عنوان یکی از برندهای تخصصی در حوزه واردات و اجرای ابزارهای پیش‌ساخته پلی‌یورتان، مجموعه‌ای متنوع از مدل‌های کلاسیک و مدرن را ارائه می‌دهد و آماده همکاری با طراحان، معماران و پروژه‌های ساختمانی در سراسر کشور است.
اگر به دنبال طراحی داخلی با جلوه‌ای متفاوت، باکیفیت و ماندگار هستید، پلی‌یورتان انتخابی هوشمندانه و آینده‌نگر خواهد بود.
مشخصات پلی یورتان با تراکم بالا
مشخصات پلی یورتان چگالی بالا (۱۶۰kg/m3)
| مشخصه فیزیکی | توضیح | واحد | استاندارد |
|---|---|---|---|
| ساختار | سلول بسته صلب | – | – |
| رنگ | زرد | – | – |
| بو | بی بو | – | ASTM E679 |
| چگالی | ۱۶۰ | Kg/m3 | ASTM D 1622 |
| انعطاف پذیری | صلب | – | – |
| استحکام فشاری | ۲٫۳۳×۱۰۶ | Pa – [N/m2] | ASTM C165 – C1621 |
| محدوده دمای کاری | [-۱۹۶] ̴ [+۱۲۰] | [۰C] | ASTM C1029 |
| ضریب نفوذ رطوبت | ۱٫۸×۱۰-۴ | Perm | ASTM E96 |
| ضریب جذب رطوبت | ۱٫۳ % | W/W | ASTM E96 |
| ضریب انتقال حرارت در ۲۴۰C | ۰٫۰۳۴ | [W/m.0C] | ASTM C518 – ASTM C335 |
| ضریب انتقال حرارت در ۱۰۰۰C | ۰٫۰۴۰ | [W/m.0C] | ASTM C518 – ASTM C335 |
| مقاومت در مقابل UV | خوب | – | ASTM D 1171 |
| انتشار اشتعال سطحی | Class 2 | B2 | ASTM E84 – BS 476 Part 7 |
| مقاومت شیمیایی | خوب | – | – |
